فرش دستباف چيست؟

 رجشمار معياري براي محاسبه و اندازه گيري تراكم فرش است. يا بهتر است رجشمار را اين گونه تعريف كرد : واحد اندازه گيري تعداد گره ها و خفت هاي هر فرش را توسط عمل رجشمار اندازه گيري و مي سنجند. از طريق رجشمار اطلاعاتي از قبيل ميزان تراكم خفت هاي فرش مي توان به دست آورد. ذرع نيز از ديگر واحدهاي سنجش تراكم فرش مي باشد. ميزان ذرع در اصفهان و تبريز متفاوت مي باشد در تبريز مقدار ذرع را برابر با 112 سانتي متر امروزي و در اصفهان معادل 104 سانتي متر مي دانند. وقتي مي گويند رجشمار فرشي مثلا 70 است بسته به اينكه رجشمار كدام شهر را مد نظر دارد اين گونه مي توان جمله را تفسير كرد كه در هر 6.5 سانتي متر فرش اصفهان 70 گره موجود مي باشد و اگر رجشمار تبريز مد نظر است مي توان گفت در هر 7 سانتي متر، 70 گره وجود دارد.
تعريف رجتعريف رج يكي از سوالاتي است كه بيشتر كساني كه قصد شروع بافت فرش را دارند به دنبال جواب آن هستند. رج يا رجشمار را مي توان ميزان تراكم طولي و عرضي فرش و يا تعداد گره هاي موجود در طول و عرض فرش تعريف كرد همچنين رج را مي توان معادل ذرع در نظر گرفت. ذرع نيز يكي ديگر از واحدهاي اندازه گيري تعداد خفت فرش است. هرچه تراكم فرش بيشتر باشد يعني بافت فرش ريزتر باشد مسلم است كه تعداد گره هاي موجود در فرش نيز بيشتر خواهد بود و ارزش مادي و معنوي فرش نيز بيشتر خواهد شد.
رجشمار فرشرجشمار فرش همانطور كه قبل تر گفته شد معياري براي تعيين قيمت فرش مي باشد. در واقع هرچه ميزان گره هاي موجود در فرش و يا تراكم فرش بيشتر باشد، به ارزش مادي و معنوي فرش افزوده خواهد شد. رجشمار فرش نيز روشي است براي محاسبه و اندازه گيري تعداد گره ها (خفت ها). ذرع نيز يكي ديگر از واحدهاي سنجش تراكم فرش مي باشد كه تفاوتي با رجشمار ندارد. مقدار ذرع در هر شهر ممكن است متفاوت باشد مثلا در اصفهان هر ذرع را معادل 104 سانتي متر و در تبريز معادل 112 سانتي متر در نظر مي گيرند.

https://carpetm.ir/%d9%81%d8%b1%d8%b4-%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%a8%d8%a7%d9%81%d8%aa/
نحوه محاسبه رج فرشنحوه محاسبه رج فرش كار بسيار آساني است. همانطور كه در متن هاي قبلي گفته شد در اصفهان مقدار رج را معادل 104 سانتي متر و در تبريز معادل 112 سانتي متر در نظر مي گيرند. با اين حساب براي محاسبه رج فرش اگر مثلا بگويند فرش داراي رج 60 است با توجه به اينكه رجشمار مد نظر مربوط به كدام شهر است (اصفهان يا تبريز) جمله رج فرش 60 مي باشد را اينگونه مي توان تفسير كرد كه در هر 6.5 سانتي متر از طول و عرض فرش اصفهانن و در هر 7 سانتي متر از فرش تبريز، 60 گره وجود دارد. هرچه ميزان رجشمار فرش بيشتر باشد ارزش مادي و معنوي فرش بيشتر خواهد بود. در واقع رج فرش معيار قيمت فرش مي باشد.
روش محاسبه رج شمار فرشروش محاسبه رج شمار فرش در شهرهاي مختلف، متفاوت مي باشد. مثلا در تبريز هر ذرع را معادل 112 سانتي متر و در اصفهان معادل 104 سانتي متر در نظر مي گيرند. با روش محاسبه رج شمار فرش مي توانيد به اطلاعاتي از قبيل تعداد گره هاي فرش (تعداد خفت ها) و يا به طور كلي به تراكم فرش، دستيابي پيدا كنيد. ذرع يا همان رجشمار واحد انجام اين روش مي باشد و همچنين معياري از قيمت فرش دستباف ابريشم محسوب مي شود كه هرچه تراكم فرش بيشتر و يا تعداد گره هاي موجود در فرش بيشتر باشد ارزش مادي و معنوي فرش بيشتر خواهد بود.
رجشمار گبهرجشمار گبه از رجشمار فرش و قالي بسيار كمتر است. بسته به اندازه گبه رجشمارش بين 15 تا نهايت 40 گره مي باشد. هرچه بافت گبه درشت تر باشد، يعني تراكم گبه كمتر باشد ميزان رجشمارش كمتر و ارزش مادي و معنوي آن نيز كمتر خواهد بود و برعكس. گبه را مي توان همان قالي ولي با ابعاد كوچك تر در نظر گرفت. گبه در گذشته و حتي هم اكنون در برخي مناطق، ساخته دسته ايلات و عشاير بوده و نقش و نگار گبه نيز اكثرا برگرفته از مناظر و طبيعت اطراف عشاير مي باشد. گبه به دليل ابعاد كوچك ترش نسبت به ساير دستبافت ها به گبه معروف شده و به طبع رجشمار كمتري هم خواهد داشت.